شرکت پویا زرکان آق دره که با نماد “فزر” در بازار فرابورس ایران فعالیت می‌کند، به عنوان نخستین شرکت معدنی فعال در زمینه استخراج طلا در کشور شناخته می‌شود. این شرکت در سال 1377 تاسیس گردیده و در حوزه بهره‌برداری از معدن طلای آق دره واقع در استان آذربایجان غربی به فعالیت می‌پردازد. در سال 1399، سهام این شرکت در بازار اول فرابورس پذیرفته شد و در سال 1400، فرآیند عرضه اولیه آن به عموم سرمایه‌گذاران انجام پذیرفت. پیشگامی این شرکت در صنعت استخراج طلای ایران می‌تواند به عنوان یک مزیت رقابتی تلقی شود، چرا که این امر احتمالاً منجر به کسب تجربه و دانش فنی عمیق‌تری در این حوزه نسبت به سایر رقبا شده است. همچنین، سابقه طولانی فعالیت پیش از ورود به بازار سرمایه نشان‌دهنده بلوغ و پایداری نسبی در مدل کسب‌وکار شرکت است. هدف از این گزارش، ارائه یک تحلیل بنیادی جامع از شرکت پویا زرکان آق دره برای سال مالی منتهی به 1404/09/30 است تا از این طریق، وضعیت مالی، عملکرد عملیاتی و جایگاه این شرکت در صنعت مورد بررسی دقیق قرار گرفته و ارزش ذاتی آن ارزیابی گردد.
معرفی شرکت و موضوع فعالیت
تاریخچه تاسیس و پذیرش در فرابورس
شرکت پویا زرکان آق دره در سال 1377 تاسیس شد. پس از سال‌ها فعالیت به عنوان یک شرکت خصوصی، در سال 1399 در بازار اول فرابورس ایران پذیرفته شد. این پذیرش در بازار سرمایه، گامی مهم در جهت افزایش شفافیت و دسترسی به منابع مالی برای شرکت محسوب می‌گردد. در ادامه این روند، در سال 1400 سهام شرکت برای اولین بار به عموم سرمایه‌گذاران عرضه اولیه شد. این عرضه اولیه، فرصتی را برای ورود سرمایه‌های جدید به شرکت و همچنین مشارکت سهامداران خرد در مالکیت آن فراهم آورد. فاصله زمانی نسبتاً طولانی بین تاسیس شرکت و ورود آن به بازار سرمایه نشان می‌دهد که شرکت احتمالاً در ابتدا بر رشد و توسعه از طریق منابع داخلی تمرکز داشته و پس از رسیدن به سطح معینی از بلوغ، اقدام به ورود به بازار سهام نموده است.
شرح کامل موضوع فعالیت و محصولات
موضوع فعالیت اصلی شرکت پویا زرکان آق دره، بهره‌برداری از معدن طلای آق دره و تولید شمش طلا است. در کنار این فعالیت اصلی، محصولات دیگری نظیر کانسنگ طلا، نقره و جیوه نیز توسط شرکت تولید می‌شود. همچنین، فعالیت‌های جانبی دیگری از قبیل اکتشاف و شناسایی ذخایر معدنی جدید، تجزیه و تحلیل مواد معدنی استخراج شده و صادرات آن‌ها نیز در دستور کار شرکت قرار دارد. تنوع در محصولات تولیدی، به ویژه در حوزه فلزات گرانبها مانند نقره و جیوه، می‌تواند به عنوان یک عامل کاهش ریسک برای شرکت عمل کند، زیرا نوسانات قیمت در هر یک از این فلزات ممکن است به طور کامل با دیگری همبستگی نداشته باشد. علاوه بر این، فعالیت در زمینه اکتشاف و صادرات نشان‌دهنده رویکردی فعالانه در جهت توسعه و گسترش دامنه فعالیت‌های شرکت در آینده است.
بررسی زنجیره ارزش تولید شمش طلا در گروه شرکت‌ها
شرکت پویا زرکان آق دره به عنوان تامین‌کننده اصلی کانسنگ طلا برای شرکت فرآوری زرکان آق دره عمل می‌کند و تمامی محصولات استخراج شده خود را به این شرکت می‌فروشد. در شرکت فرآوری زرکان آق دره، فرآیند تولید کنسانتره طلا، نقره و جیوه انجام می‌شود. در نهایت، کنسانتره‌های تولید شده در شرکت استحصال مواد معدنی تخت سلیمان به شمش‌های نهایی طلا، نقره و جیوه تبدیل می‌گردند. این ساختار نشان می‌دهد که گروه شرکت‌های مرتبط با نماد “فزر”، یک زنجیره ارزش کامل از مرحله استخراج معدن تا تولید شمش طلا را در اختیار دارند. مالکیت و مدیریت این زنجیره ارزش به صورت یکپارچه می‌تواند مزایای متعددی از جمله کنترل بیشتر بر هزینه‌ها، کیفیت محصولات و زمان‌بندی تولید را برای شرکت به همراه داشته باشد. همچنین، وجود شرکت‌های جداگانه در این زنجیره ارزش (پویا زرکان آق دره، فرآوری زرکان آق دره و استحصال مواد معدنی تخت سلیمان) می‌تواند امکان تخصصی‌سازی فعالیت‌ها و افزایش کارایی در هر مرحله را فراهم کند.
جایگاه فزر در صنعت
تحلیل جایگاه شرکت در صنعت معدن و تولید طلای ایران
با استناد به گزارش وزارت صنعت استرالیا، تولید جهانی طلا در سال 2022 با افزایش 2.2 درصدی روبرو بوده است. شرکت پویا زرکان آق دره با ظرفیت اسمی تولید سالانه 715,000 تن کانسنگ طلا فعالیت می‌کند. شرکت فرآوری پویا زرکان آق دره نیز دارای ظرفیت اسمی تولید 12 تن کنسانتره طلا، 12 تن کنسانتره نقره، 25 تن کنسانتره جیوه و 600 تن سیانید سدیم در سال است. در نهایت، شرکت استحصال مواد معدنی تخت سلیمان قادر به تولید اسمی 700 کیلوگرم طلا، 684 کیلوگرم نقره و 3 تن جیوه در سال می‌باشد. در اختیار داشتن این ظرفیت‌های تولیدی در مراحل مختلف زنجیره ارزش، از معدن تا شمش نهایی، نشان‌دهنده موقعیت قابل توجه این گروه در صنعت تولید طلای ایران است. در حالی که آمار تولید جهانی طلا یک دید کلی از وضعیت این صنعت در سطح بین‌المللی ارائه می‌دهد، برای ارزیابی دقیق جایگاه فزر در بازار ایران، نیاز به اطلاعات تخصصی‌تر در مورد سهم بازار و رتبه بندی شرکت در میان تولیدکنندگان داخلی طلا وجود دارد. با این حال، ظرفیت‌های اسمی اعلام شده برای شرکت‌های زیرمجموعه فزر، حاکی از حجم قابل توجه فعالیت‌های این گروه در مقایسه با سایر فعالان این عرصه می‌باشد.
اشاره به ظرفیت تولید اسمی شرکت‌های زیرمجموعه
همانطور که اشاره شد، ظرفیت اسمی تولید کانسنگ طلا در شرکت پویا زرکان آق دره بالغ بر 715,000 تن در سال است. این میزان تولید در مرحله فرآوری توسط شرکت فرآوری پویا زرکان آق دره به 12 تن کنسانتره طلا، 12 تن کنسانتره نقره، 25 تن کنسانتره جیوه و 600 تن سیانید سدیم در سال تبدیل می‌شود. در نهایت، شرکت استحصال مواد معدنی تخت سلیمان با فرآوری این کنسانتره‌ها، قادر به تولید 700 کیلوگرم طلا، 684 کیلوگرم نقره و 3 تن جیوه در سال می‌باشد. تفاوت قابل توجه در واحدهای اندازه‌گیری تولید در مراحل مختلف (تن کانسنگ در مقابل کیلوگرم شمش) نشان‌دهنده کاهش حجم مواد در طول فرآیند پالایش و استحصال است که یک امر طبیعی در صنعت معدن و متالورژی محسوب می‌شود. همچنین، اشاره به ظرفیت تولید سیانید سدیم در شرکت فرآوری قابل توجه است، زیرا سیانید سدیم یک ماده شیمیایی کلیدی در فرآیند استخراج طلا به شمار می‌رود و تولید آن توسط شرکت می‌تواند نشان‌دهنده یکپارچگی عمودی بیشتر در تامین مواد اولیه مورد نیاز باشد.
ساختار سرمایه و سهامداران
بررسی سرمایه اولیه و تغییرات آن
سرمایه اولیه شرکت پویا زرکان آق دره در زمان تاسیس، 10 میلیون ریال بوده است. در طول سال‌های فعالیت، سرمایه شرکت افزایش یافته است. جزئیات دقیق مربوط به میزان و زمان این افزایش سرمایه‌ها در اطلاعات ارائه شده در دسترس نیست، اما افزایش سرمایه در طول زمان معمولاً نشان‌دهنده رشد و توسعه شرکت و همچنین تامین مالی پروژه‌های جدید یا افزایش ظرفیت‌های تولیدی است. بررسی تاریخچه تغییرات سرمایه می‌تواند اطلاعات مفیدی در خصوص نحوه تامین مالی رشد شرکت در گذشته ارائه دهد.
معرفی سهامداران عمده بالای 10 درصد و اشاره به سایر سهامداران
بر اساس اطلاعات موجود، شرکت‌های کاوندگان قشم، تابان کیش و کوشش آذین قشم از سهامداران عمده شرکت پویا زرکان آق دره هستند که هر یک مالکیت بیش از 10 درصد از سهام شرکت را در اختیار دارند. علاوه بر این سهامداران عمده، سهامداران دیگری نیز وجود دارند که مالکیت کمتر از 10 درصد اما بیش از یک درصد از سهام شرکت را دارا می‌باشند و جزئیات آن‌ها در مقاله اصلی منتشر شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سایر سهامداران عادی و تلفیقی شرکت، می‌توان به سامانه تحلیل بنیادی انیگما مراجعه نمود. تمرکز مالکیت در دست چند سهامدار عمده می‌تواند نشان‌دهنده وجود یک هسته کنترلی قوی در شرکت باشد که این امر می‌تواند بر تصمیمات استراتژیک و عملکرد کلی شرکت تاثیرگذار باشد. اطلاع از هویت و سوابق سهامداران عمده می‌تواند به سرمایه‌گذاران در درک بهتر جهت‌گیری‌های مدیریتی و ریسک‌های مرتبط با سهامدارن کمک کند.
جدول: سهامداران عمده فزر (بالای 10 درصد)
| نام سهامدار | درصد سهامداری |
| شرکت کاوندگان قشم | بیش از 10% |
| شرکت تابان کیش | بیش از 10% |
| شرکت کوشش آذین قشم | بیش از 10% |
قیمت‌گذاری محصولات
نحوه قیمت‌گذاری شمش طلا در بازار داخلی و صادراتی
فروش شمش طلای تولید شده توسط شرکت در بازار داخلی بر اساس عیار و نرخ اعلام شده در سایت شبکه اطلاع‌رسانی طلا، سکه و ارز و همچنین از طریق بورس کالا، بانک‌ها و بازار طلا صورت می‌گیرد. این روش قیمت‌گذاری، شفافیت و انطباق با استانداردهای بازار را برای فروش داخلی تضمین می‌کند. در مقابل، فروش صادراتی شمش طلا نیازمند اخذ مجوز از بانک مرکزی بوده و قیمت‌گذاری آن بر اساس قیمت جهانی انس طلا انجام می‌شود. این امر شرکت را در معرض نوسانات قیمت جهانی طلا و همچنین تغییرات نرخ ارز قرار می‌دهد. در حال حاضر، فروش ارز حاصل از صادرات شرکت در بازار توافقی انجام می‌شود. استفاده از بازار توافقی برای فروش ارز صادراتی می‌تواند بسته به شرایط بازار و نرخ‌های موجود، تاثیر متفاوتی بر سودآوری شرکت داشته باشد.
مقدار، قیمت و مبلغ فروش
تحلیل درآمد فروش در دوره‌های مالی مختلف
در دوره 1 ماهه منتهی به فروردین ماه 1404، شرکت پویا زرکان آق دره مبلغ 189,796 میلیون ریال از محصولات خود را به فروش رسانده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل 76 درصد رشد داشته است. همچنین، طی عملکرد 3 ماهه سال مالی منتهی به 1404/09/30، مبلغ 481,793 میلیون ریال درآمد فروش داشته که نسبت به مدت مشابه سال قبل 168 درصد رشد نشان می‌دهد. این ارقام نشان‌دهنده رشد قابل توجه درآمدهای شرکت در ابتدای سال مالی 1404 است.
بررسی سود شرکت و روند رشد آن
بر اساس گزارش عملکرد 3 ماهه منتهی به اسفند 1403، سود خالص شرکت پویا زرکان آق دره معادل 5 میلیارد تومان بوده است که نسبت به دوره مشابه قبل 11 درصد افزایش داشته است. همچنین، سود ناخالص با افزایش 314 درصدی به 13 میلیارد تومان رسیده و درآمدهای عملیاتی با 303 درصد افزایش به 29 میلیارد تومان رسیده است.
توضیح قراردادهای بلندمدت فروش به شرکت فرآوری
محصولات تولیدی شرکت پویا زرکان آق دره بر اساس قراردادهای بلندمدت با ضریب 17 درصد قیمت طلا به شرکت فرآوری پویا زرکان آق دره فروخته می‌شوند. این نوع قراردادهای بلندمدت با قیمت‌گذاری مبتنی بر درصدی از قیمت طلا، تا حدودی درآمد شرکت را در برابر نوسانات کوتاه‌مدت قیمت طلا محافظت می‌کند، اما در عین حال ممکن است در صورت افزایش شدید قیمت طلا، از حداکثر سود ممکن نیز جلوگیری نماید. در ادامه زنجیره ارزش، کنسانتره‌های تولید شده در شرکت فرآوری با کارمزد 10 درصد در شرکت استحصال مواد معدنی تخت سلیمان به شمش طلا، نقره و جیوه تبدیل می‌شوند. این ساختار هزینه‌ای در مرحله نهایی تولید شمش، یک عامل مهم در تعیین سودآوری نهایی محصولات به شمار می‌رود.
پیش‌بینی مبلغ فروش تا پایان سال مالی 1404
در بودجه عملیاتی دوره 1404، رقم درآمد سالانه شرکت اصلی در سطح 1.57 هزار میلیارد تومان هدف‌گذاری شده است.
تحلیل سربار شرکت
بررسی هزینه‌های سربار و روند تغییرات آن
هزینه‌های سربار شرکت پویا زرکان آق دره در سال 1402 بیش از 398 میلیارد تومان بوده است. برای سال مالی 1403، مبلغ 585 میلیارد تومان به عنوان هزینه سربار پیش‌بینی شده است. این افزایش قابل توجه در هزینه‌های سربار (حدود 47 درصد) نیازمند بررسی دقیق‌تری است تا دلایل این افزایش و تاثیر آن بر سودآوری شرکت مشخص گردد. عواملی نظیر افزایش نرخ تورم، افزایش هزینه‌های تولید، یا سرمایه‌گذاری‌های جدید می‌توانند در این افزایش نقش داشته باشند.
توضیح عمده‌ترین بخش سربار (استهلاک)
بر اساس اطلاعات موجود، عمده هزینه سربار شرکت مربوط به هزینه استهلاک دارایی‌های ثابت آن می‌باشد. این امر با توجه به ماهیت فعالیت‌های معدنی که نیازمند سرمایه‌گذاری‌های سنگین در تجهیزات و ماشین‌آلات است، امری قابل انتظار به نظر می‌رسد. بررسی دقیق‌تر برنامه استهلاک شرکت و عمر مفید دارایی‌های آن می‌تواند اطلاعات مفیدی در خصوص وضعیت دارایی‌ها و نیازهای سرمایه‌گذاری آتی ارائه دهد.
صورت سود و زیان
تحلیل بهای تمام‌شده و سود خالص در سال مالی 1402
بهای تمام‌شده کالای فروش رفته شرکت پویا زرکان آق دره در سال مالی 1402 بیش از 316 میلیارد تومان گزارش شده است. در همین دوره، سود خالص شرکت بالغ بر 2,406 میلیارد تومان بوده است. این ارقام نشان‌دهنده حاشیه سود خالص قابل توجهی برای شرکت در سال 1402 می‌باشد. محاسبه حاشیه سود ناخالص (درآمد فروش منهای بهای تمام‌شده) و حاشیه سود خالص می‌تواند درک بهتری از میزان سودآوری شرکت در سطوح مختلف فراهم کند.
پیش‌بینی بهای تمام‌شده و سود خالص برای سال مالی 1404
بر اساس برآوردها برای دوره مالی 1404، شرکت با فروش 700 کیلوگرم طلا به نرخ 8.6 میلیون تومان در هر گرم، 995 تومان سود به ازای هر سهم کسب خواهد کرد. همچنین، سود خالص گروه در سطح تلفیق در سال مالی منتهی به آذر 1403، 3.2 هزار میلیارد تومان گزارش شده که نسبت به دوره مشابه رشد 31 درصدی داشته است. سود خالص شرکت اصلی نیز 2.91 همت گزارش شده که در مقایسه با دوره مشابه افزایش 21 درصدی را نشان می‌دهد.
سود مجمع (DPS)
بررسی سود خالص به ازای هر سهم و سود نقدی مصوب در مجمع
سود خالص شرکت پویا زرکان آق دره در سال مالی 1402 به ازای هر سهم (EPS) مبلغ 8,021 ریال بوده است. در مجمع عمومی عادی سالیانه که در تاریخ 1402/11/24 برگزار شد، سود نقدی مصوب به ازای هر سهم (DPS) مبلغ 7,220 ریال تعیین گردید. نسبت بالای سود نقدی تقسیمی به سود خالص هر سهم (حدود 90 درصد) نشان‌دهنده رویکرد سخاوتمندانه شرکت در تقسیم سود بین سهامداران است. این امر می‌تواند برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال کسب درآمد از طریق سود سهام هستند، جذاب باشد. در مجمع عمومی عادی سالیانه مورخ 1404/01/25، سود نقدی به ازای هر سهم 4700 ریال تصویب شد.
تاریخ برگزاری مجمع عمومی سالیانه
مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت در تاریخ 1402/11/24 برگزار شده است. مجمع عمومی عادی سالیانه بعدی در تاریخ 1404/01/25 برگزار شد. اطلاع از تاریخ برگزاری مجامع سالیانه برای سهامداران جهت آگاهی از تصمیمات مهم شرکت و وضعیت سود تقسیمی آتی حائز اهمیت است.
محاسبه EPS و P/E تحلیلی
توضیح مفروضات محاسبه EPS تحلیلی
در محاسبه سود به ازای هر سهم تحلیلی برای سال 1403، مفروضاتی از جمله نرخ افزایش حقوق و دستمزد و نرخ تورم 30 درصد و میانگین نرخ دلار 50,000 تومان در نظر گرفته شده است. این مفروضات نشان‌دهنده انتظارات تحلیلگر از شرایط اقتصاد کلان در سال جاری و تاثیر آن بر عملکرد شرکت است. دقت این مفروضات تاثیر مستقیمی بر اعتبار EPS تحلیلی خواهد داشت. برای دوره مالی 1404، برآورد شده که سود به ازای هر سهم 995 تومان خواهد بود.
محاسبه EPS تحلیلی و P/E فوروارد
با در نظر گرفتن برآورد سود به ازای هر سهم 995 تومان برای سال 1404 و قیمت روز سهم در تاریخ 1404/02/28 (معادل 42,750 ریال) ، نسبت قیمت به سود (P/E) فوروارد برابر با 42.96 واحد به دست می‌آید. این نسبت نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران در تاریخ مذکور حاضر بوده‌اند به ازای هر ریال سود پیش‌بینی شده برای سال 1404، حدود 43 ریال پرداخت کنند. مقایسه این نسبت با P/E تاریخی شرکت، P/E صنعت و P/E بازار می‌تواند در ارزیابی جذابیت سرمایه‌گذاری در سهام فزر مفید باشد.
نمودار قیمتی و ارزش بازار
تفسیر روند قیمتی سهم از ابتدای سال 1402
نمودار ارائه شده در مقاله، روند قیمتی سهام شرکت پویا زرکان آق دره را از ابتدای سال 1402 نشان می‌دهد. متاسفانه، جزئیات این نمودار در اطلاعات ارائه شده در دسترس نیست، اما تحلیل روند قیمتی سهام می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در خصوص رفتار سهام در گذشته، سطوح حمایت و مقاومت و واکنش سهام به رویدادهای مختلف ارائه دهد.
ذکر بالاترین قیمت سهم و تاریخ آن
بر اساس نمودار مذکور، بالاترین قیمت سهام شرکت در تاریخ 1403/07/07 به ثبت رسیده است. اطلاع از بالاترین قیمت سهم و تاریخ آن می‌تواند به شناسایی اوج‌های قیمتی و عوامل احتمالی موثر بر آن کمک کند. با این حال، بدون دسترسی به مقدار دقیق این قیمت، تحلیل عمیق‌تر امکان‌پذیر نیست.
محاسبه و ذکر ارزش بازار شرکت در تاریخ مشخص
ارزش بازار شرکت پویا زرکان آق دره در تاریخ 1403/07/10 با قیمت هر سهم 34,300 ریال، معادل 18 هزار میلیارد تومان بوده است. در تاریخ 1404/02/28، با قیمت پایانی 42,850 ریال و تعداد 5,400 میلیون سهم، ارزش بازار شرکت حدود 23,149 میلیارد تومان است. ارزش بازار به عنوان حاصل ضرب قیمت سهام در تعداد کل سهام منتشر شده، نشان‌دهنده اندازه و ارزش کلی شرکت از دیدگاه بازار است. مقایسه ارزش بازار فزر با سایر شرکت‌های فعال در صنعت معدن و فلزات می‌تواند درک بهتری از جایگاه نسبی آن در بازار سرمایه ارائه دهد.
جمعبندی و چشم‌انداز
تحلیل بنیادی شرکت پویا زرکان آق دره (فزر) نشان می‌دهد که این شرکت همچنان به عنوان اولین فعال معدنی در زمینه طلا در ایران، از موقعیت منحصربه‌فردی در این صنعت برخوردار است. مالکیت یکپارچه زنجیره ارزش تولید شمش طلا، از معدن تا محصول نهایی، به شرکت مزایای قابل توجهی در زمینه کنترل هزینه‌ها و کیفیت ارائه می‌دهد. عملکرد مالی شرکت در سال مالی منتهی به آذر 1403 و همچنین گزارش‌های اولیه سال 1404، رشد قابل توجهی را در درآمدها و سودآوری نشان می‌دهد. با این حال، سرمایه‌گذاران باید به عواملی نظیر نوسانات قیمت جهانی طلا، نرخ ارز و همچنین تحولات مربوط به هزینه‌های تولید توجه داشته باشند.
سود نقدی مصوب در مجمع عمومی سالیانه 1404/01/25 به ازای هر سهم 4700 ریال تعیین شده است. نسبت P/E فوروارد بر اساس برآورد EPS سال 1404 و قیمت سهام در تاریخ 1404/02/28 حدود 42.96 واحد است. برای ارزیابی دقیق‌تر، مقایسه این نسبت با میانگین P/E صنعت و سایر شرکت‌های مشابه ضروری است.
در مجموع، شرکت پویا زرکان آق دره با توجه به جایگاه پیشرو در صنعت، زنجیره ارزش یکپارچه و روند رو به رشد سودآوری، از بنیان‌های قوی برخوردار به نظر می‌رسد. با این حال، سرمایه‌گذاران باید به عواملی نظیر نوسانات قیمت جهانی طلا، نرخ ارز و همچنین افزایش پیش‌بینی شده در هزینه‌های سربار توجه داشته باشند. دسترسی به اطلاعات مالی دقیق‌تر و تحلیل‌های تخصصی‌تر می‌تواند دیدگاه جامع‌تری نسبت به پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری این شرکت ارائه دهد.
